Ergenlik, çocukluktan, yetişkinliğe doğru ara geçiş dönemidir. Ergenlik büyüme evrelerinin en fazla aktif olduğu ve fiziksel değişimin en fazla yaşandığı dönemdir. Bu dönemde ergen bireylerin baş etmesi gereken bazı zorluklar olabilir. Bu sorunların başında sivilce ve siyah noktalar geliyor. Ergenlikte siyah nokta ve sivilceler hangi yaşlarda ortaya çıkıyor? Sivilce ve siyah noktaların ergenlikte çıkmasının sebebi ne? Sivilceyle oynamanın sakıncaları ne?
Ergenlik Sivilcesi Nedir?
Ergenlik sivilcesi olarak adlandırılan bu yağ bezeleri, deride artan yağ salgının iltihaplanması şekli olarak tanımlanabilir. Herkesin cildinde bulunan bu bakteri iltihaba neden olurken, kişilerde yağ salgısında yaşanan ileri seviyede olmasıyla yağ oranında değişikliklere neden olabilir. Yağ seviyesindeki değişiklik, bakterinin dolayısıyla sivilce sayısının artmasına neden olur.
Ergenlikte Sivilceler Hangi Yaşlarda Başlıyor?
Ergenlik dönemi sivilceleri kız çocuklarında 12 yaşından itibaren başlayarak 17 ve 18 yaşlarına kadar devam edebiliyor. Kadınlarda 25 yaşına kadar çıkan sivilceler normal olarak karşılanıyor. Bu yaşa kadar bunlara ergenlik sivilceleri denebiliyor. Fakat 25 yaşından sonra çıkan sivilcelere post-adolesan akne olarak tanımlanıyor. Erkeklerde ergenlik sivilceleri 12-16 yaşlarında ortaya çıkarak 18 ve 19 yaşlarına kadar görünebiliyor. Kız çocuklarında yaşanan ergenlik sivilceleri, erkek çocuklarına oranla daha seyrek yaşanıyor.
Tüketilen Gıdalar Sebebiyle Sivilce Artışı Yaşanır mı?
Genelde halk arasında, cips, yağlı yiyecekler ve çikolata gibi hazır gıda ürünlerin sivilce yaptığı söylense dahi bu konuda ispatlanmış kesin bir delil yok. Ancak antioksidanlardan yoğun gıdalar tüketen bireylerde sivilce sayısı daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Antioksidan bakımından zengin meyve sebzeler dışında omega3 ağırlıklı beslenen kişilerde de sivilce bakımından seyrek ciltlere rastlanmıştır.
Sivilceyle Oynamak Yayılmasına Neden Olur mu?
Sivilce denen yağ bezelere içi iltihap dolu olan kabarcıklardır. Bu kabarıklıkların içinde propioni bakterium olarak adlandırılan bir bakteri türü bulunur. Akneleri patlatmak içinde bulunan granül peelinglerin yayılmasına sebep olabilir. Ancak kapalı-açık komedonlarda bulaşıcı bir madde olmadığından ötürü bunlarla bulaşma gibi bir durum söz konusu değil. Ergenlikte sivilce ile çok fazla oynamak ciltte iz bırakmalarına neden olabiliyor.
Siyah Nokta Nedir?
Kadın ve erkek cildinde görülebilen siyah noktalar bir tür aknedir. Cildin en çok yüz ve burun kısmında gözlenen siyah noktalar, sırt, göğüs, ense, omuz gibi birçok yerlerde görülebilirler. Siyah noktalardan kurtulmak mümkündür. Ergenlikte siyah noktalar ile sivilcelere daha sık rastlanır.
Siyah Noktalar Neden Oluşur?
Cildimizde yaşanan foliküllerde tıkanma nedeniyle siyah noktalar meydana gelir. Her folikül, bir yağ ve kıl üreten yağ bezi içerir. Sebum adındaki bu yağın görevi cildi yumuşak tutmaktır. Yağlar ve ölü cilt hücreleri, bu cilt boşluklarında açılan folikülere toplanır ve komedon adı verilir. Bu folikül açıklığı nedeniyle açılan boşluktan dolayı siyah noktalar meydana gelir. Siyah noktaların oluşmasına etki eden bazı sebepler bulunur. Özellikle ergenlik döneminde sivilce ve siyah noktalar konusunda bazı sebepler:
- Çok fazla vücut yağı üretmek
- Ciltte biriken propionibacterium acnes
- Ölü hücrelerden düzenli aralıklardan kurtulamama durumunda
- Yağ artışına neden olan hormonal ilaçlar kullanmak
- Kortiosteroidler, lityum ya da andoreojenli gibi bir takım ilaçlardan dolayı
- Karbonhidrat ağırlıklı beslenme
- Gerçekliği kanıtlanmamış olsa da süt ve süt ürünlerinin de sivilce, akne, siyah nokta yaptığı sanılmaktadır.
Siyah noktalara ne iyi gelir?
Siyah noktalardan kurtulmak çok sancılı bir süreç değildir ve birçok yöntemi bulunur. Eğer alerjik reaksiyonlara karşı duyarlı ya da hassas bir cildiniz varsa mutlaka bir uzman görüşüne başvurun. Siyah noktalardan kurtulmak için aşağıdaki yöntemlere başvurulabilir:
- Dermotozmetik ürünler
- Reçeteli ilaçlar
- El ile temizleme
- Mikrodermabrazyon
- Kimyasal peelingler
- Lazer ve ışık terapisi
